Những ai phải đóng thuế thu nhập cá nhân? Quy định về đóng thuế thu nhập cá nhân hiện nay

Nộp thuế chính là nghĩa vụ của các chủ thể thuộc đối tượng đóng thuế phải thực hiện theo đúng quy định. Vậy những ai phải đóng thuế thu nhập cá nhân? Tại sao phải nộp thuế thu nhập cá nhân? Có những quy định nào trong việc nộp thuế thu nhập cá nhân? Mọi thông tin giải đáp sẽ được chia sẻ chi tiết ở dưới bài viết.

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là khoản tiền khi người có thu nhập cần phải trích nộp trong một phần tiền lương hoặc từ những nguồn thu khác nộp vào nguồn ngân sách nhà nước sau khi đã giảm trừ. Khoản thu này sẽ công bằng với mọi đối tượng bởi cá nhân có thu nhập thấp sẽ không cần phải nộp thuế TNCN, điều này sẽ giúp giảm khoảng cách chênh lệch giữa những tầng lớp trong xã hội.

1. Những ai phải đóng thuế thu nhập cá nhân?

Theo Điều 2 Luật Thuế TNCN được ban hành và sửa đổi năm 2012 hiện nay có 2 đối tượng cần phải nộp thuế TNCN, cụ thể:

Đối tượng 1: Cá nhân cư trú

Đây là nhóm người lao động đã có nhà ở hoặc thuê nhà thường xuyên tại Việt Nam theo đúng quy định của Pháp luật và có thời hạn thuê trên 183 trong năm tính thuế hoặc 12 tháng kể từ khi có mặt tại Việt Nam, trong đó 1 ngày đến và đi sẽ được tính là 1 ngày.

Với những cá nhân cư trú sẽ có 2 trường hợp cần đóng thuế TNCN là:

Cá nhân ký kết hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên
Cá nhân ký kết hợp đồng lao động dưới 03 tháng hoặc không ký hợp đồng lao động

Đối tượng 2: Cá nhân không cư trú

Đây là nhóm người không có đủ điều kiện đáp ứng thành cá nhân cứ trú thì sẽ được xác định thuộc nhóm đối tượng cá nhân không cư trú. Hầu hết những người thuộc đối tượng này là người nước ngoài đến Việt Nam sống và làm việc.

>>> Xem chi tiết cách đăng ký mã số thuế cá nhân 2025

Thuế thu nhập cá nhân là một trong những nguồn thu chính của ngân sách nhà nước

2. Tại sao phải đóng thuế thu nhập cá nhân?

Trong tổng thu ngân sách Nhà nước thuế TNCN là một loại thuế quan trọng. Đặc biệt hiện nay tiến trình tự do hóa thương mại khiến thu nhập của Nhà nước từ thuế xuất – nhập khẩu đang giảm đáng kể, trong khi đó nhu cầu về chỉ tiêu tăng, điều kiện chức năng của Nhà nước ngày càng được mở rộng hơn.

Chính vì vậy việc đóng thuế TNCN sẽ góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng nền kinh tế, đồng thời có thể thu hút được nguồn đầu tư, đảm bảo tốt nhất sự cạnh tranh trong khu vực. Thuế TNCN có tác dụng trong việc điều chỉnh kinh tế quốc nội như công cụ điều tiết vĩ mô. Bên cạnh đó thông qua những chính sách ưu đãi và miễn thuế sẽ giúp người dân có định hướng đúng hơn trong việc tiêu dùng và đầu tư.

Thuế TNCN sẽ là minh chứng hợp pháp cho nguồn thu nhập từ người lao động. Nên những cá nhân sẽ cần thực hiện kê khai những khoản thu nhập trước khi thực hiện thủ tục nộp thuế TNCN, theo đó Nhà nước còn giúp kiểm soát tính hợp pháp và chính xác hơn.

Thuế TNCN cũng góp phần xóa bỏ sự phân biệt tầng lớp giàu nghèo bởi thuế TNCN sẽ thu của những người lao động có mức thu nhập cao với mức thuế cao và sẽ giảm dần theo tổng thu nhập của cá nhân.

3. Quy định về đóng thuế thu nhập cá nhân

a. Thời gian nộp thuế thu nhập cá nhân

Thời hạn nộp thuế TNCN có bao gồm thời gian khai và nộp theo tháng hoặc theo quý và thời hạn quyết toán thuế theo năm. Cụ thể:

– Khai và nộp thuế theo tháng hoặc theo quý được thực hiện căn cứ theo thu nhập trong tháng hoặc quý;

– Quyết toán thuế sẽ là việc xác định số tiền thuế TNCN phải nộp của năm tính thuế. Trong trường hợp nộp thừa hoặc chưa đến mức phải nộp thuế có thể thực hiện yêu cầu hoàn thuế. Đối với trường hợp chưa nộp đủ thì cá nhân sẽ cần nộp đủ số tiền còn thiếu.

Thời hạn tạm nộp thuế theo tháng/quý

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 44 Luật Quản lý thuế, trường hợp nộp thuế TNCN theo tháng, cá nhân phải nộp chậm nhất là ngày thứ 20 của tháng tiếp theo tháng phát sinh nghĩa vụ đóng thuế.

Trong trường hợp cá nhân nộp thuế theo quý sẽ cần phải nộp chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng đầu tiên của quý tiếp theo quý phát sinh nghĩa vụ đóng thuế.

Thời hạn quyết toán thuế TNCN

Theo quy định tại khoản 4 Điều 44 Luật Quản lý thuế, thời hạn quyết toán thuế TNCN trong năm thực hiện nghĩa vụ đóng thuế cho người lao động như sau:

– Đối với những cá nhân ủy quyền quyết toán cho tổ chức thì hạn quyết toán thuế TNCN chậm nhất là ngày 31/03 trong năm tiếp theo năm thực hiện nghĩa vụ đóng thuế.

– Đối với những cá nhân trực tiếp quyết toán thuế TNCN với cơ quan thuế thì thời hạn quyết toán thuế chậm nhất là ngày 30/04 trong năm tiếp theo năm thực hiện nghĩa vụ đóng thuế.

>>> Xem thêm mức đóng thuế thu nhập cá nhân 2025 chi tiết

Có nhiều quy định trong việc đóng thuế TNCN

b. Mức phạt chậm nộp thuế thu nhập cá nhân

Theo điều 13 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, mức phạt khi chậm nộp hồ sơ khai thuế TNCN như sau:

Hành vi	Mức phạt	Hình thức xử phạt bổ sung
Nộp hồ sơ quá thời gian từ 01 – 05 ngày và có tình tiết giảm nhẹ	Phạt cảnh cáo	Trong trường hợp nộp chậm hồ sơ dẫn đến chậm nộp tiền thuế cá nhân sẽ cần nộp đủ số tiền chậm vào ngân sách
Nộp hồ sơ quá thời gian từ 01 – 30 ngày, trừ trường hợp trên	Phạt từ 02 – 05 triệu (VND)
Nộp hồ sơ quá thời gian từ 31 – 60 ngày	Phạt từ 05 – 08 triệu (VND)
– Nộp hồ sơ quá thời gian từ 61 – 90 ngày – Nộp hồ sơ quá thời gian từ 91 ngày trở lên nhưng không phát sinh số thuế phải nộp – Không nộp hồ sơ nhưng không phát sinh số thuế phải nộp () – Không nộp các phụ lục theo quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết kèm hồ sơ quyết toán thuế TNDN (*)	Phạt từ 08 – 15 triệu (VND)	Trong trường hợp nộp chậm hồ sơ dẫn đến chậm nộp tiền thuế cá nhân sẽ cần nộp đủ số tiền chậm vào ngân sách Lưu ý: Trường hợp () và (*) phải nộp hồ sơ và phụ lục kèm theo.
Khi nộp hồ sơ quá thời hạn trên 90 ngày kể từ ngày hết hạn nộp, có phát sinh tiền thuế phải nộp và người nộp đã nộp đủ số tiền. Tiền chậm nộp vào ngân sách trước thời điểm cơ quan thuế công bố quyết định kiểm tra, thanh tra thuế hoặc trước thời điểm cơ quan lập biên bản về hành vi nộp chậm. Lưu ý: Trường hợp số tiền phạt nếu được áp dụng theo khoản này lớn hơn tiền thuế phát sinh thì số tiền phạt tối đa bằng số tiền thuế phát sinh phải nộp nhưng không thấp hơn 11,5 triệu (VND)	Phạt từ 15 – 25 triệu (VND)	Trong trường hợp cá nhân chậm nộp hồ sơ dẫn đến chậm nộp tiền thuế bắt buộc nộp đủ số tiền chậm vào ngân sách

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 59 Luật Quản lý thuế 2019, mức phạt đối với hành vi chậm hoặc không nộp thuế TNCN như sau:

Số tiền phạt = Số tiền thuế TNCN x 0,03% x Số ngày chậm nộp

c. Cách nộp thuế thu nhập cá nhân

Các cá nhân có thể nộp thuế theo 2 cách.

Nộp thuế TNCN trực tiếp tại cơ quan thuế

Bước 1: Chuẩn bị giấy tờ hồ sơ kê thai thuế và nộp trực tiếp lên cơ quan thuế;
Bước 2: Sau khi cơ quan thuế tiếp nhận và sẽ trực tiếp xử lý nếu hồ sơ đạt yêu cầu.

Hoặc cá nhân có thể nộp thuế thu nhập cá nhân online theo các bước cụ thể:

Bước 1: Tiến hành truy cập vào website Tổng cục Thuế Việt Nam;
Bước 2: Đăng nhập vào mục Cá nhân nhập “Mã số thuế” và “Mã kiểm tra”. Đối với những trường hợp chưa có tài khoản thì chọn vào mục “Đăng ký”;
Bước 3: Chọn “quyết toán thuế” và “kê khai trực tuyến”;
Bước 4: Điền đầy đủ các thông tin yêu cầu;
Bước 5: Kết xuất XML và chọn “Nộp tờ khai” và nhập “Mã kiểm tra”. Nhấn “Tiếp tục”;
Bước 6: Hệ thống báo nộp hồ sơ thành công và tiến hành in tờ khai;
Bước 7: Hoàn tất thủ tục. Cá nhân mang CCCD/CMT, chứng từ khấu trừ thuế, tờ khai thuế vừa in đến nộp tại Bộ phận một cửa của Cơ quan thuế.

Thuế TNCN là loại thuế quan trọng và tất cả người lao động đều phải đóng. Hy vọng qua thông tin chia sẻ bài viết ở trên bạn đọc đã nắm rõ hơn: Những ai phải đóng thuế thu nhập cá nhân và các quy định liên quan đến việc nộp thuế mới nhất.